۱۳۸۷ خرداد ۷, سه‌شنبه

موسی قلعه، سرنخ گمشده روابط لندن و کابل



"هلمند را گرفتند، درهم و برهمش کردند و تمامش را به طالبان سپردند. خارجیان، القاعده و (بلاوبتر) به صورت آزادانه در آنجا رفت و آمد می کنند. همکاران باید به ما گوش دهند، نظر ما را بشنوند و به آن عمل کنند". این سخنان حامد کرزی رییس جمهوری اسلامی افغانستان است، که در همایشی خطاب به فرماندهان امنیتی این کشور ایراد گردید.سخنان کرزی به معامله انگلیس ها در موسی قلعه اشاره داشت، که در اکتبر (مهرماه) سال گذشته طی یک تعامل مناطق تحت کنترل خود را به بزرگان محل واگذارکردند. پس از این واگذاری و در ماه فوریه (بهمن) طالبان به آنجا هجوم بردند، و موسی قلعه به پایگاه تروریستان چچین، ازبیک، پنجابی و عرب مبدل گردید. به همین سبب گرچه موسی قلعه شهری درشمال استان هلمند است، ولی حضور گسترده شورشیان دراین شهر باعث گردید که طالبان چندین استان مجاور را نیز با استفاده از پشت جبهه آن دوسال تمام در تصرف خود داشته باشند.
ماموریت ابهام انگیز
پس از استقرار نیروهای بریتانیایی درافغانستان، بحث های زیادی در مورد نحوه ی ماموریت این نیروها مطرح گردیده است. نیروهای بریتانیایی ماموریت خود را کمک به تامین امنیت در افغانستان و تقویت حاکمیت ملی در این کشور اعلام کردند. اما پس از معامله موسی قلعه که عملآ مناطق تحت نفوذ بریتانیا را به طالبان واگذار کرد، شک و تردیدهای در صداقت نیروهای نامبرده برای مبارزه در برابر طالبان بلند گرفته است. آنها این معامله را ضعف بزرگ انگلیس در مبارزه با هراس افگنی اعلام نمودند. دولت انگلیس در واکنش به این انتقادات خواستار زمان کافی برای روشن شدن معامله موسی قلعه گردید، و فرماندهان ارشد بریتانیایی گفتند موفقیت در آن نقطه نیاز به زمان کافی دارد. ولی حالا که زمان کافی ازین معامله می گذرد، چنان به نظر می رسد که انگلیس ها شکست طرح شان در موسی قلعه را پذیرفته اند. پیش ازین نیز نیروهای انگلیس به دلایل دیگر مورد انتقادات شدید قرار گرفته بودند. از جمله این دلایل می توان به کمبود امکانات و تجهیزات برای نیروهای جنگی این کشور در افغانستان، و تمرکز توجه به استان هلمند بدون پرداختن به وضعیت سایر استان ها ازجمله کابل و قندهار، نام برد. یعنی استان هایی که از حساسیت بیشتری برخوردار هستند. سهم اندک در روند بازسازی وعدم اشتراک در فراهم آوری زمینه اشتغال برای جمعیت انبوهی از بیکاران، فقدان راهبرد منسجم و هماهنگ در عملیات نظامی بر اساس وحدت فرماندهی، عملیات و اقدامات خارج از چوکات تصمیم گیری های پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو)، وارد معامله شدن با شورشیان که حتی در برخی موارد از تفاهمات پشت پرده نیز گزارش شده است، از دیگر مواردی هستند که در تعارض با دیدگاه ناتو برای مبارزه با تروریسم در افغانستان قرار داشته، و بارها مورد انتقاد قرار گرفته اند. در برخی موارد گزارشاتی مبنی براینکه فرماندهی عملیات نظامی ارتش بریتانیا در افغانستان جدا از چوکات نظامیان ناتو درین کشور تنظیم می شود هم، به گوش می رسد. به گفته کارشناسان سیاسی عدم توافق و نبود وحدت فرماندهی نیروهای انگلیس با آمریکا و سایر کشورهای عضو ناتو و فقدان همکاری در زمینه بازسازی، باعث سردرگمی نیروهای خارجی مستقر در افغانستان و دولت این کشور در جنوب گردیده، و در نتیجه افغانستان را دراعماق بحران امنیتی فروبرده است.
مبارزه با مواد مخدر "تونی بلیر" نخست وزیر پیشین بریتانیا پایان دادن به قاچاق و تولید هیرویین را در کنار ساقط کردن حاکمیت طالبان در افغانستان، دومین گام دولت کشور خود در برابر افغانستان خوانده بود. اما پس از استقرار نیروهای بریتانیایی در جنوب افغانستان نه تنها اقداماتی در زمینه از بین بردن مواد مخدر درین کشور انجام نپذیرفته، بلکه در واقع رکورد جدید تولید هیرویین در جهان را نیز به خود اختصاص داده است. این نا کارآیی و عدم صداقت نظامیان انگلیس در اجرای تعهداتشان در برابر افغانستان، از جانب اعضای کمیته لیبرال دمکرات کشورشان هم مورد انتقاد شدید قرار گرفته است. به طوری که این کمیته تا حالا چندین بار درین مورد خواهان وضاحت بیشتر از جانب حکومت شده است. اما دولت انگلیس در هیچ یک ازین موارد، پاسخی نگفته است. اعضای کمیته مذکور همچنان از بریتانیا برای عدم تأمین منابع وعده شده برای مبارزه با مواد مخدر نیز، انتقاد کرده است. وعده ای که در اویل فروپاشی رژیم طالبان به افغانستان داده شده بود. این درحالیست که پانزده سازمان بین المللی و محلی در زمینه مبارزه با مواد مخدر در این کشور فعالیت دارند. اما بریتانیا که مسوولیت همآهنگی این سازمان ها را برعهده دارد، به این مسوولیت خود عمل نکرده است. همچنین مقامات ارشد بریتانیایی مستقر در افغانستان بارها اعلام کرده اند که در کار مبارزه با کشت، تولید و قاچاق مواد مخدر دخالت نخواهند کرد. این در حالیست که مجموع پول بمصرف رسیده از سوی نهاد های زیر نظارت انگلیس برای محو کشت خشخاش، حدود دوصد میلیون پوند گزارش داده شده است.از دیگر مواردی که در سیاست های بریتانیا در افغانستان مورد انتقاد کارشناسان قرار گرفته است، مساله تهاجم نظامی ارتش بریتانیا در برابر شورشیان است. در بیشتر موارد نظامیان انگلیسی مستقر در جنوب در زمانی که خشخاش کشت و تا زمانی که حاصلاتش نیز برداشته می شود، بیشترکوشش می کنند تا از راه مفاهمه و مذاکره با طالبان پیش روند. این راهبرد نظامیان نامبرده در جنوب افغانستان، حتی به گونه ای غیر مستقیم مورد انتقاد رییس جمهوری اسلامی افغانستان نیز قرار گرفته است. برنامه جدید
پس از بازدید دو مقام ارشد بریتانیایی یعنی "گوردون براون" و "دز براون" از افغانستان و به ویژه سفر این دو به استان ناآرام هلمند، نخست وزیر بریتانیا همزمان با برگشت به کشورش در نشستی با پارلمان این کشور، از اعلام مستقیم ناکامی راهبرد سیاست های کاری کشورش در جنوب افغانستان خود داری کرد. ولی با ارائه طرحی جدید، به گونه ای غیر مستقیم به ناکارایی سیاست های کشورش اعتراف نمود. یا این همه باید گفت که محور سیاست های پیشین بریتانیا در افغانستان گفتگو و برگرداندن طالبان به قدرت بود، و مقامات ارشد بریتانیایی بارها در مصاحبه هایشان براین نکته تاکید داشته اند که گفتگو و سهیم ساختن طالبان در قدرت برخی از سیاست های این کشور در افغانستان است. به حدی که زمانی دز براون وزیر دفاع بریتانیا، طالبان را با جنبش مقاومت اسلامی حماس مقایسه کرد. اما حالا نخست وزیر بریتانیا در مجلس این کشور تاکید می نماید، که کشورش در سیاست جدید خود تلاش خواهد کرد تا به دولت افغانستان کمک کند که مسوولیت های بیشتری در کشور داشته باشد. گوردون بروان به صراحت تمام در تعریف آنچه راهبرد جدید کشورش در افغانستان خوانده می شود، به پارلمان بریتانیا اعلام کرد: "هدف بریتانیا در راهبرد جدید ریشه کن کردن و منزوی ساختن طالبان بوده، و به هیچ وجه با آنها مذاکره نخواهد کرد. "بروان تاکید کرد که در سیاست جدید، هیچ دلبستگی به پیشنهاد مذاکره با طالبان ندارد. وی در کنار ضمانت حضور دراز مدت هفت هزار و هشتصد نظامی این کشور در افغانستان، همچنان از اختصاص ٤۵٠ میلیون پوند کمک تدارکاتی به نیروهای بریتانیایی مستقر در افغانستان نیز خبر داد. او در تعریف راهبرد کشورش در مورد مبارزه با مواد مخدر گفت که باور دارد باید با در نظر گرفتن کشت بدیل برای آنانی که دست به کشت خشخاش می زنند، جلوی پرورش آن را گرفت.کارشناسان سیاسی بدین باورند که اگر بریتانیا به آنچه از آن به عنوان برنامه جدید نام برده می شود عمل نماید، بدون شک در کوتاه مدت تغیرات جدی در زمینه های بازسازی، برگشت امنیت و مبارزه با مواد مخدر در افغانستان، رونما خواهد گردید.

هیچ نظری موجود نیست: