۱۳۸۷ خرداد ۷, سه‌شنبه

فراز و نشیب دیدارهای رهبران کابل و واشنگتن



نزدیکی روابط دپلماتیک میان کشورهای ایالات متحده آمریکا و افغانستان، دست کم به نیم قرن پیش بر می گردد. چراکه ایالات متحده در دوران جهاد علیه قشون سرخ در افغانستان، و آزادی این کشور از چنگال شوروی، بزرگ ترین کشور خارجی کمک دهنده به افغانستان بود. اما مناسبات این دو کشور پس از حادثه یازدهم سپتامبر، وارد مرحله ی نوینی گردیده است.
برای نخستین بار و پس از دست کم چهل سال، کاخ سفید از یک رهبر افغان دعوت به عمل آورد که از ایالات متحده بازدید کند. "زلمی خلیل زاد" نماینده ویژه دولت بوش و سفیر (وقت) ایالات متحده در افغانستان، دعوت بوش از کرزی را در ارگ ریاست جمهوری افغانستان، به وی اعلام کرد.
صبح دیدار

٢۸ ژانویه ٢٠٠٢ (۸ بهمن ۱٣۸٠)
آقای کرزی روز دوشنبه ٢۸ ژانویه ٢٠٠٢ (۸ بهمن ۱٣۸٠)، با جرج دبليو بوش رئيس جمهور آمريکا ديدار و گفتگو کرد. وی سپس از ويرانه های مرکز تجارت جهانی در نيويورک بازديد به عمل آورد. محور اصلی مذاکرات مقامات دو کشور، مسايل امنيتی، حضور نيروهای حافظ صلح در افغانستان، و چگونگی استفاده از کمک های ۵ ميليارد دلاری بود. زیرا کشورهای شرکت کننده در کنفرانس بازسازی افغانستان، قول دادند این مبلغ را به این کشور بپردازند. در جریان این سفر، بوش در يک کنفرانس خبری گشايش يک کانال اعتباری به ارزش ۵٠ ميليون دلار به منظور حمايت از بخش خصوصی برای سرمايه گذاری در افغانستان را هم، اعلام کرد.
کرزی در سفر خود در "دانشگاه جرج تاون" در واشنگتن، با جمعی از افغان های مقيم آمريکا ديدار کرد. او خطاب به آنها گفت: "ما مسلمانيم، در افغانستان قوانين اسلامی خواهد بود و دولت مطابق آن عمل خواهد کرد. اما اسلام هيچ دخالتی در امور دولتی ندارد." وی همچنين در مراسمی در سفارتخانه افغانستان در آمريکا شرکت کرد، و پرچم کشورش را در اين سفارتخانه به اهتزاز در آورد.
آقای کرزی درخصوص رفتار با زندانیان طالب و القاعده، به آمریکا گفت: "برای من اين امر بسيار واضح است که آنها جنايتکار هستند. آنان با کشور افغانستان با وحشيگری رفتار کردند، و سرزمين ما را ويران نمودند. در آنجا جنگ وجود نداشت، بلکه فقط صحنه کشتار در ابعاد وسيع بود. با اين حال بايد با بازداشت شدگان بخوبی رفتار شود." وی افزود: "آنان بد بودند. ما خوبيم. بنابر اين بايد با آنها بخوبی رفتار کنيم."
نا خوشایند

۱٠ فوریه ٢٠٠٣ (٢١ بهمن ۱٣۸۱)
برای دومین بار حامد کرزی همراه با یک هیئت بلند پایه حکومتی و برای دیداری رسمی، وارد ایالات متحده آمریکا شد. هدف از این سفر، تحکیم هرچه بیشتر روابط میان دو کشور افغانستان و آمریکا عنوان گردید. کرزی پس از ملاقات با جرج بوش، برای دیدار با اعضای مجلس سنای آمریکا، به این مجلس دعوت شد. گرچه ورود آقای کرزی به مجلس مذکور با کف زدن های ممتد همراهی شد، اما برخورد خوبی با وی صورت نگرفت. به طوری که جای مناسبی برای قرار گرفتن کرزی در مجلس در نظر گرفته نشده بود، و وی به جایگاهی رهنمای گردید که بیشتر مقامات حکومتی که مورد استیضاح قرار می گیرند، در آن حضور پیدا می کنند. آقای کرزی همچنین با پرسش هایی روبرشد، که برایش چندان خوش آیند نبود. برخورد مجلس سنا با کرزی، دیدار وی به آمریکا را تحت الشعاع قرار داد و سفری نا خوشایند برای او پنداشته شد.
عذر خواهی

۱۱ مارس ٢٠٠٣ (٢١ اسفند ۱٣۸۱)
درست یک ماه پس از پایان سفر کرزی به ایالات متحده، "اری فليشر" سخنگوی کاخ سفيد گفت که پرزيدنت بوش در تماسی تلفنی با حامد کرزی رییس جمهور افغانستان از رفتار اعضای سنا با او در سفرش به آمریکا، عذر خواهی کرده است.آقای فليشر گفت که در رعايت آداب با رهبران خارجی که در سنا حضور می يابند، سنت ديرپايی وجود دارد. بنابراین آقای بوش فکر کرد، که در اين مورد عذر خواهی لازم می باشد. آقای فليشر از ارائه جزئيات آنچه اسباب اين عذرخواهی شد، خودداری کرد. اما مقامات افغان به روزنامه واشنگتن پست گفته بودند که آقای کرزی با پرسش های خصمانه و شکاکانه ای از سوی سناتورها روبرو شد، که انتظارشان را نداشت و برای آنها آماده نشده بود.حمایت بیشتر٧ ژوئن ٢٠٠٤ (۱٧ خرداد ١٣۸٣) حامد کرزی رييس دولت انتقالی افغانستان به دعوت جرج بوش رييس جمهور آمريکا و به منظور جلب حمایت بیشتر کشور های کمک دهنده به افغانستان، در راس هياتی به آمریکا سفر کرد. درین سفر وی در اجلاس هشت کشور صنعتی يا گروه هشت، در آمريکا شرکت کرد. در اجلاس مذکور مسائلی مانند پيشبرد دموکراسی، بهبود امنيت و اصلاحات اقتصادی در حوزه خاورميانه بزرگ، مورد بحث و گفتگو قرار گرفتند. یعنی منطقه ای که از افغانستان تا مراکش را شامل می شود.همچنين آقای کرزی در حاشيه اين اجلاس، علاوه بر مسائل اقتصادی و امنيتی، در مورد گسترش روابط فرهنگی ميان دو کشور افغانستان و آمريکا نیز، با جرج بوش دیدار و گفتگو کرد. در نشست کشورهای گروه هشت، آمريکا، کانادا، ژاپن و چند کشور اروپايی مسائل مهم جهانی را هم، مورد بحث و گفتگو قرار دادند. لورا در کابل٣٠ مارس ٢٠٠۵ (۱٠ فروردین ۱٣۸٤) لورا بوش همسر رئيس جمهور آمريکا، برای بازديد با مقامات افغانستان و نيروهای آمريکايی مستقر در این کشور، به کابل سفر کرد. هدف دیگر وی کمک به دانشگاهی آمریکایی بود، که در افغانستان تأسيس شده است. او اعلام کرد که در اين سفر حامل پیام همبستگی زنان ایالات متحده آمریکا، با زنان افغانستان است. برنامه اصلی وی در اين سفر، ديدار با دانشجويان زن رشته تربيت معلم و همچنين زنانی بود، که با فروش صنايع دستی برای خود منبع درآمدی ايجاد کرده اند.لورا بوش در کابل با حامد کرزی رئيس جمهور افغانستان دیدار و گفتگو کرد. وی همچنین از گروهی از نيروهای آمريکايی مستقر در پایگاه بگرام در نزديکی کابل نیز، بازديد به عمل آورد.خانم بوش کمکی نزدیک به هيجده میلیون دلار به دانشگاه آمریکایی مذکور اهدا، و سه و نیم میلیون دلار نيز به ساخت مکتب ابتدایی (دبستان) بین المللی در کابل کمک کرد. در این سفر "مارگرت اسپلینگز" وزیر تعلیم و تربیت (آموزش و پرورش) آمریکا، بانوی اول این کشور را همراهی می کرد. يک روز پيش از سفر خانم بوش به کابل، هیئتی آمریکایی وارد اين شهرشد که ریاست آن را بانو "پائولا دوبريانسکی" معاون وزیر خارجه آمریکا در امور جهانی، برعهده داشت.سفرپربار٢٢ ماه مه ٢٠٠۵ (اول خرداد ۱٣۸٤) حامد کرزی برای انجام يک ديدار رسمی وارد واشنگتن شد که تحت الشعاع اتهام های متقابل دو دولت افغانستان و آمريکا نسبت به هم، قرار گرفت. آقای کرزی قبل از سفر به آمریکا گفت که می خواهد دولت آمريکا تمامی زندانيان افغان را به دولت افغانستان تحويل دهد، و برخی از اقدامات نيروهای خود در افغانستان را متوقف کند. حامد کرزی گفت تمامی زندانيان افغان، چه در افغانستان باشند، چه در خليج گوانتانامو و چه در هر جای ديگر جهان، بايد در اختيار دولت افغانستان قرار گيرند.
این اظهارات کرزی زمانی صورت گرفت، که "نيويورک تايمز" مطلبی را به نشر رسانده بود که در يک مورد آن ادعا شده بود مردی افغان پس از آنکه ظرف ٢٤ ساعت صد بار مورد ضرب و شتم نيروهای آمريکايی قرار گرفته، درگذشته است. این روزنامه در عين حال گزارشی را چاپ کرد که اساس آن را پيغام سفارت آمريکا در کابل به کاندوليزا رايس وزير امور خارجه این کشور، تشکيل می داد. روزنامه مذکور نوشت ديپلمات های آمريکايی در افغاستان حامد کرزی را مورد انتقاد قرار داده و گفته اند او تا حدی در ناکامی کشورش در از بين بردن کشت خشخاش، مقصر است. در اين پيغام که به بيرون درز کرده، اشاره شده بود که مقام های بلندپايه افغانستان از جمله رئیس جمهور حامد کرزی، برای مقابله با مخالفت های رهبران محلی در مورد تخريب مزارع خشخاش، اقدام چندانی صورت نداده اند.
٢٣ ماه مه ٢٠٠۵ (٢ خرداد ۱٣۸٤) جرج بوش برای رضایت خاطر افغانستان و اطمینان از ادامه همکاری ایالات متحده آمریکا با آن کشور، در زمينه بازسازی و همکاری های امنيتی، يک موافقتنامه بلند مدت با کرزی امضا کرد.حامد کرزی طی يک کنفرانس مشترک خبری با آقای بوش در کاخ سفيد، گفت که اين موافقتنامه تضمين کننده ادامه کمک ها به افغانستان برای بازسازی و آموزش ارتش اين کشور خواهد بود، تا به گفته وی افغانستان بتواند روی پای خود بايستد.جرج بوش و حامد کرزی در ديدار خود در کاخ سفيد، بر اختلافاتشان در زمينه عمليات نظامی آمريکا در خاک افغانستان سرپوش گذاشتند و موافقت کردند که نيروهای آمريکايی از "آزادی عمل" برخوردار باشند. آقای بوش در واکنش به اصرار خبرنگاران درباره اظهارات کرزی در مورد فرمانبرداری نظامیان آمریکا حین عملیات از دولت افغانستان، گفت: "البته که نيروهای ما به دستور فرماندهان آمريکا عمل خواهند کرد." در این پیوند در اعلاميه مشترکی هم که دو رهبر امضا کردند، آمده است "آمريکا و نيروهای ائتلافی از آزادی عمل لازم برای انجام عمليات نظامی مناسب برخوردار خواهند بود."حامد کرزی در اين کنفرانس گفت، که از بدرفتاری سربازان آمريکايی با اسرای افغان ناراحت است. اما تاکيد کرد که مردم افغانستان می دانند، اين رفتار نمايانگر نگرش جامعه آمريکايی نيست. آقای بوش هم درباره مساله کشت خشخاش، گفت: "من برای رئیس جمهور کرزی کاملا روشن ساختم، که دو کشور مجبورند برای ريشه کن کردن کشت خشخاش با يکديگر همکاری کنند."٢٧ ماه مه ٢٠٠۵ (٦ خرداد ۱٣۸٤) حامد کرزی رييس جمهور افغانستان در پايان سفر چهار روزه اش به آمريکا، در يک کنفرانس خبری در کابل گفت که دیدارش از آمريکا "سفری بسيار پربار و سرشار از موفقيت های چشمگير" بوده است. وی تضمین ادامه همکاری با افغانستان در اعلامیه مشترک دو کشور را، نکته ای مهم خواند و گفت: "آن روزها ديگر گذشت که افغانستان کم زور باشد، و ديگران هر وقت دلشان خواست بيایند و در آن مداخله کنند. افغانستان اين اعلاميه مشترک را به همين دليل می خواست، که ديگر مورد تاخت و تاز قرار نگيرد و ميدان بزکشی کسی نباشد" او همچنين افزود که يکی از نظاميان آمريکايی به اتهام آزار زندانيان افغان، از ارتش آن کشور اخراج شده است.
تجدید پیمان

اول مارس ٢٠٠٦ (۱۱ اسفند ۱٣۸٤) جرج بوش برای تجدید پیمان واشنگتن، در یک اقدام غيرمنتظره به همراه همسرش به کابل سفرکرد. وی بلا فاصله پس از گفتگو با کرزی، در کنفرانس مطبوعاتی مشترکی با همتای افغان خود از پيشرفت دموکراسی در افغانستان ستايش کرد. او گفت که اين پيشرفت، ديگران را به اشتياق و تحرک واميدارد، تا آزادی خود را مطالبه کنند.
بوش همچنین تاکيد کرد که حضور نظامی کشورش در افغانستان، با رضايت طرفين انجام شده است. برای رييس جمهور بوش و کشورش، افغانستان از زمان فروپاشی طالبان تا استقرار دولت جديد به رهبری حامد کرزی، يک موفقيت و در مقايسه با عراق، موفقيتی بزرگ است. کرزی هم به آقای بوش گفت که سفر غير مترقبه بود، و آنها نتوانستند از مهمانان خود پذيرايی لازم را انجام دهند. اما آقای بوش در مقابل گفت که او و همسرش لورا، افتخار دارند به کشوری آمده اند که مردم آن به عزت و وقار خود ارج قايلند. وی افزود که افغانستان تجارب مثبتی اندوخته است، که می تواند برای کشورهای ديگر الهام بخش باشد. او گفت رفتن دختران جوان برای نخستين بار به مکاتب (مدارس)، رشد مطبوعات آزاد، و ايجاد يک نيروی امنيتی حافظ منافع ملی، به معنی تحقق روياهای مردم اين کشور است.رييس جمهور آمريکا تاکيد کرد که از پيشرفت های تحت رهبری رييس جمهور افغانستان، خرسند شده است. وی همچنین گفت که جهان به چگونگی موفقيت دموکراسی در افغانستان توجه دارد. او در ادامه افزود: "افغانستان می تواند منبع الهام برای ديگران، و انگيزه ای برای مطالبه آزادی در کشورهای ديگر شود. مردم جهان به تجربه افغانستان توجه دارند. اميدوارم مردم افغانستان دريابند که دموکراسی به نفع همه است. شما منبع الهام ديگران می شويد، و اين در ديگران انگيزه ای ایجاد می کند تا آزادی خود را مطالبه کنند. جهان هر قدر آزادتر شود، امن تر می شود. من مثل يک دوست و يک متحد آمده ام که اين موفقيت را ببينم. سفر پرماجرا ٢٤ سپتامبر ٢٠٠٦ (٢ مهر ۱٣۸۵) پس از بلند گرفتن بحران امنیتی در افغانستان و دخیل دانستن پاکستان درین قضیه از جانب افغانستان، واشنگتن برای پایان بخشیدن به تشنجات میان این دو کشور، میزبان دو رهبر افغانستان و پاکستان گردید. قبل از دیدار دو رهبر، پرويز مشرف در بروکسل گفت که طالبان در مقايسه با القاعده خطرناک ترند و در ميان اقوام پشتون ريشه دارند. آقای مشرف اظهار داشت که طالبان برخلاف القاعده از يک حمايت عمومی برخوردارند، و می توانند به يک مناقشه ملی دامن بزند. اما رئيس جمهور افغانستان اظهارات پرويز مشرف مبنی بر وجود مراکز و پايگاه های طالبان در افغانستان را، شديدا رد کرد.نشست سه جانبه ی بوش، مشرف و کرزی در واشنگتن، به پیشنهاد رئیس جمهور افغانستان توسط رئیس جمهور بوش ترتیب داده شد، و از مشرف دعوت به عمل آمد تا برای گفتگو در مورد مشکلات ناشی از فعالیت های تروریستان درمنطقه، در آن شرکت نماید.کرزی درین نشست گفت: "تا آنکه با منابع تروریسم برخورد صورت نگیرد، این مسئله از بین نخواهد رفت." در این مذاکرات توافق شد تا یک جرگه ی وسیع متشکل از مردم قبایل دو طرف سرحد در افغانستان، و یک جرگه مشابه در پاکستان برگزار گردد، که در آن حامد کرزی رئیس جمهوری اسلامی افغانستان و پرویز مشرف رئیس جمهور پاکستان نیز، شرکت داشته باشند. رئیس جمهور ایالات متحده ضمن پشتیبانی از این توافقات، گفت که کشورش نه تنها به مثابه ناظر، بلکه به عنوان همکار در اجرای این جرگه، ها شرکت خواهد نمود. جورج بوش همچنین در ديدارجداگانه با حامد کرزی، گفت که می داند رئيس جمهور افغانستان در مبارزه با طالبان با وظيفه ای دشوار روبروست. وی افزود افتخار می کند که می تواند آقای کرزی را متحد خود بخواند.
تقابل دیدگاه

۵ اوت ٢٠٠٧ (١٤مرداد ١٣۸٦)
آقای کرزی در آخرین سفرخود به آمریکا و چند ساعت پس از فرود هواپیمایش در ایالات متحده، با شبکه تلویزیونی سی ان ان گفتگو کرد. وی برخلاف اظهارات مقامات ارشد آمریکایی در مورد نقش ایران در بی ثبات ساختن افغانستان و حمایت آن کشور از شورشیان و ادامه شورش ها در افغانستان، گفت: "ایران چه در روند صلح و مقابله با ترور، و چه در مبارزه علیه مواد مخدر از حامیان افغانستان بوده است." کرزی بدون اشاره به دست داشتن تهران در ادامه نا آرامی ها، افزود که روابط ما با تهران "بسیار بسیار خوب، و بسیار بسیار نزدیک" می باشد. "رابرت گیتس" وزیر دفاع آمریکا که به تازگی از سفر خاورمیانه برگشته بود، بلافاصله در واکنش به سخنان کرزی گفت که ایران هر دوطرف را گرفته است. چراکه از یکسو شورشیان را تجهیز می نماید، و از سوی دیگر دولت افغانستان را پشتیبانی می کند.درعین حال یک روز پس از اظهارات آقای کرزی درمورد ایران، جرج بوش گفت حامد کرزی بهتر از همه می داند که در کشورش چه می گذرد، و حاضر است به نظرات رئيس جمهور افغانستان در اين زمينه گوش فرا دهد.
در سفر اخیر، امنیت افغانستان، گسترش تجارت مواد مخدر، قوت گرفتن مجدد طالبان و کشتار تصادفی غیرنظامیان، از مسائل مهم مورد بحث در دیدار رهبران دو کشور بود. جرج بوش بار دیگر بر کرزی تاکید کرد، که نباید هیچ معامله ی با گروگانگیران صورت گیرد. زیرا آنان بی رحم هستند، و این کار جسورترشان می کند. این گفته های بوش زمانی ایراد می شود، که دولت افغانستان روند معامله با گروگانگیران را پی گیری نموده، و برای آزادی گروگانان کره ای به مذاکره و معامله دلبسته است.

هیچ نظری موجود نیست: