۱۳۸۷ خرداد ۱۰, جمعه

پاکستان: سناریویی کهنه، بازیگرانی نو


به گفته مقامات ارشد آمریکایی و سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو)، پس از امضای موافقتنامه صلح دولت جدید پاکستان با طالبان در آخرین هفته های سال روان میلادی (اوائل دی ماه سال گذشته خورشیدی)، افغانستان شاهد بیشترین آمار خشونت ها از زمان سقوط طالبان در این کشور بوده و کماکان از دیدگاه ستراتیژیک (راهبردی) شماری از مناطق شرق آن در اختیار نیروهای طالبان درآمده است. همزمان با آغاز بازی دولت جدید پاکستان با طالبان، فشارهای سیاسی داخلی و خارجی بر دولت آمریکا به بیشترین میزان در شش سال گذشته رسیده است. "دانا پرینو" یکی از سخنگویان کاخ سفید، از امضای توافقنامه یی بین طالبان و دولت گیلانی ابراز نگرانی کرد. وی در این پیوند گفت: "ما از این بابت خیلی نگرانیم، و به دولت پاکستان توصیه می کنیم به مبارزه علیه تروریسم ادامه دهند. همچنین هیچ یک از عملیات نظامی و امنیتی خود را که در حال اجرا هستند، متوقف نکنند. چرا که بیم آن می رود که شمال پاکستان باز به بهشت امنی برای تروریست ها تبدیل شود."
بازیگران نو
براساس توافقنامه ١۵ ماده یی دولت نوپای "یوسف رضا گیلانی" بازیگر محوری طرح مذاکره با طالبان، پاکستان در تلاش است در قبال آزادی و معاوضه زندانیان طالبان و عقب نشینی تدریجی ارتش این کشور از منطقه فدرالی قبایل و وزیرستان جنوبی، گروه های شبه نظامی افراطی را به آتش بس ترغیب کند. کمااینکه گفته می شود در حالی که هنوز مذاکرات برای نهایی کردن این پیش نویس بین دولت و بزرگان منطقه قبایل در جریان است، "بیت الله محسود" رهبر شورشیان طالب به تمامی نیروهای تحت فرمان خود در این منطقه و استان مرزی شمال غرب دستور آتش بس داده و تهدید کرده اگر کسی از دستور وی سرپیچی کند به شدت مجازات می شود. با این اقدام محسود، اکنون میله های تفنگ حامیان وی به سمت افغانستان نشانه رفته، و این جنگ سالار پاکستانی تهدید کرده است که جهاد در افغانستان را تا زمانی ادامه خواهد داد که نیروهای آمریکایی و ناتو آن کشور را ترک کنند. این مساله نگرانی دولت های غربی به ویژه آمریکا را از اقدامات دولت گیلانی دوچندان کرده است. در واقع دولت جدید پاکستان در سیاستی جدید، راهی کاملاً مخالف مسیر مشرف را در پیش گرفته است. مسیری که در هفت سال گذشته به عنوان بزرگترین متحد امریکا در جنگ با ترور برای مهار حرکت‌های افراطی و تروریستی در شمال این کشور، تنها شیوه نظامی را برگزیده بود. اما شخص گیلانی، ادعای مذاکره با طالبان را کاملاً رد کرده است. به طوری که هفته گذشته در مصاحبه یی با نیوزویک تاکید نمود: "ما نمی خواهیم با شبه نظامی ها و افراطی ها مذاکره کنیم. ما فقط با آنهایی گفت و گو خواهیم نمود، که اسلحه خود را زمین گذاشته و ترک مخاصمه کرده اند."
پیروزی بزرگ بن لادن
آزادی سفیر پاکستان در افغانستان که در حد فاصل مسیر پیشاور به کابل در وزیرستان جنوبی توسط نیروهای منتصب به بیت الله محسود ربوده شده بود، به آزادی متقابل بیش از ٤٠ تن از زندانیان طالبان منجر شد که در اختیار دولت پاکستان بودند. در عین حال دعوت محسود از خبرنگاران برای برگزاری کنفرانس مطبوعاتی در وزیرستان جنوبی که قلمرو وی محسوب می‌شود نیز، از نشانه‌های پیشرفت مذاکرات بین دولت جدید پاکستان و طالبان در هفته‌های اخیر به شمار می ‌رود. پیشرفتی که آمریکا آن را "پیروزی بزرگ بن‌لادن" خوانده، و محکوم کرده است.در پی این ناکامی ها کاخ سفید و رهبری ناتو با اعلام نگرانی از وضعیت جاری در پاکستان، می کوشند تا صدمات حقیقی و تبلیغاتی ناشی از این ناکامی را به حداقل کاهش دهند. ژنرال "دیوید پترائوس" فرمانده نیروهای نظامی امریکا در عراق روز ٢۵ ماه می (۵ خرداد) در "کمیته نیروهای مسلح" مجلس سنای این کشور، دیداری با وکلای این مجلس داشت. او در این دیدار گفت برای شکار "اسامه بن‌لادن" رهبر نیروهای القاعده در مناطق کوهستانی و صعب‌العبور شمال پاکستان، طرحی جدیدی را پیشنهاد کرده است. برمبنای این طرح باید اسامه بن لادن دستگیر، و یا هم از بین برده شود. ژنرال پترائوس که در مسیر ارتقاء درجه می باشد، قرار است به عنوان فرمانده جدید نیروهای مرکزی آمریکا در منطقه خاورمیانه معرفی شود. همانگونه که گفته شد وی در چهار سال گذشته فرمانده نیروهای کشور خود در عراق بوده است. در سمت جدید نیز، از داخل خاک آمریکا هدایت نیروهای کشورش در منطقه خاورمیانه را برعهده خواهد داشت. او در سمت جدید از اختیارات بیشتری برخوردار خواهد بود. یعنی علاوه بر عراق، مسائل نظامی افغانستان و دیگر کشورهای حوزه خلیج فارس نیز در حوزه اختیارات وی قرار خواهد گرفت.
این ژنرال که در جلسه کمیته نیروهای مسلح آمریکا صحبت می کرد، گفت که با آغاز مأموریت جدیدش خواهد کوشید تا سران سیاسی پاکستان را با خود همسو کند، و مهره اصلی حرکت القاعده در شمال پاکستان را مرده یا زنده به دام بیاندازد. وی همچنین اظهار داشت: "در برهه کنونی نیاز کلیدی ما برآورد میزان صحت و درکمان از دلایلی است، که آن ها را در مناطق مرزی پاکستان نگه داشته است . بنابراین در صورتی که به عنوان فرمانده ستاد مرکزی ارتش انتخاب شوم، در یکی از اولین سفرهایم به پاکستان خواهم رفت تا با دیگر فرماندهان ارتش آمریکا در منطقه و ژنرال پرویز اشفاق کیانی و البته دیگر رهبران سیاسی پاکستان به مذاکره و رایزنی بنشینیم."
مسوولان دولت آمریکا بار ها اعلام کرده اند که رهبران دو گروه طالبان و القاعده و در رأس آنها ملاعمر و اسامه بن لادن، در مناطقی از پاكستان مخفی شده‌اند. اما پاکستان این ادعا را به شدت رد می کند.

پاکستان، سیا و دپلمات ها
بنابراخبار درز کرده به رسانه ها، بـسـیـاری از مـقـامات اطلا‌عاتی آمریكا براین عقیده‌اند كه واشنگتن باید پاكستان را در زمینه مصالحه با شبه نظامیان تحت فشار قرار دهد. یكی از این مقامات می گوید: "ما همواره گفته ایم كه این امر - مصالحه با شبه نظامیان- اوضاع را بدتر می‌كند." این در حالی است كه سایر مقامات دولت آمریكا از جـمـلـه دـپـلـمات های وزارت خارجه این كشور براین عـقیده‌اند، كه رهبری جدید پاكستان باید فضای كافی برای رسـیـدگـی به مشكلا‌ت خود را داشته باشد.کمااینکه یك مقام ارشد آمریكایی گفته، که دولت جدید پاكستان خواستار فاصله گـرفـتـن از سـیـاسـت‌هـای پـرویـز مشرف رئیس جمهور این كشور است. چراکه آنها می خواهند، با روش خود با تروریسم مبارزه كــنـنــد. وی خاطرنشان کرد: "دولــت بــوش خــواسـتــار آن اســت كــه بــا تلا‌ش‌های اسلا‌م آباد- به شرطی كه رهبران قبیله ای و دولت پـاكستان توافق صلح را تقویت كنند- همسو باشد." "بروس ریدل" یكی از كارشناسان ارشد پیشین سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) نیز، در این پیوند می گوید: "سكوت احتمالا‌ بهترین ژست آمریكا در افكار عمومی می باشد. زیرا بسیار روشـن اسـت كـه دولـت پاكستان در این زمینه، به واشنگتن گـوش فـرا نـمی ‌دهـد."

هیچ نظری موجود نیست: