۱۳۸۷ خرداد ۷, سه‌شنبه

افغانستان محور زمزمه های نوزایی جنگ سرد



تاریخ معاصر آمریکا، در کل با واژه جنگ پیوند نا گسستنی خورده است. ولی مهمترین و طولانی ترین جنگ برای آمریکا، مبارزه در برابر کمونیسم بود. اتحاد جماهیرشوروی، کوبا و چین سالیان دراز میدان های جنگ سرد بوده اند. جنگ سردی که به جنگ های خونین در افغانستان، کره، ویتنام و کامبوج کشیده شد.با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی جنگ با کمونیسم به پایان رسید، و آمریکا در معادلات بین المللی به قدرت یکه تاز مبدل گردید. ولی ضعف های راهبردی رهبران واشنگتن پس از شکست اتحاد جماهیر شوروی و پشت کردن به متحدین سابق، سبب رشد گروه های بنیاد گرا و تندروی گردید. درنتیجه آمریکا پس از رهایی از جنگ با کمونیسم، اینک درگیر جنگ با تروریزم است. ولی این کشور تا حد زیادی در بوجود آوردن این دشمن جدید خود، مبتکر می باشد.
اما با پشت سر گذشتاندن مراحل مختلف، به یک پایگاه جدید در برابر آمریکا تبدیل شد. همان آمریکایی که زمانی با حمایتش، بزرگترین قدرت جهان یعنی اتحاد جماهیر شوروی را از پا در آورده بود. پس از حمله به برج های نیویورک و پنسلوانیا بود، که ایالات متحده با این حقیقت تلخ روبرو شد. لذا در ظرف یک ماه سبب تغییر رژیم درافغانستان گردید. اما پس از کشانیده شدن پای ایالات متحده به افغانستان، آمریکا در واقع با حریفان تازه ای روبرو گردید. از جمله این رقبا روسیه وارث اتحاد شوروی سابق بود، که در پی به چالش کشیدن حضور نظامی آمریکا در نزدیکی مرزهای خود می باشد. نخستین قدرت نمایی کرملین ولادیمیر پوتین رییس جمهوری روسیه در چهل و سومین کنفرانس سیاست امنیتی در مونیخ، به سیاست های راهبردی آمریکا در جهان حمله کرد. او برای نخستین بار پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، موجودیت روسیه در معادلات بین المللی را همطراز قدرت بزرگ و یکتاز جهان نشان داد. همچنین در مانوری راهبردی، سیاست های ایالات متحده را برای روسیه غیر قابل قبول دانست. پوتین با اشاره به رویکرد تعرضی ایالات متحده گفت: "این رویکرد آمریکا بسیار خطرناک است. هیچکس دیگر احساس امنیت نمی کند. زیرا هیچکس نمی تواند خود را در پناه قوانین بین المللی قرار دهد."پوتین آمریکا را در بی اعتبار ساختن قوانین بین المللی مورد انتقاد قرار داد، و سیاست های آن کشور را نوعی از مناقشات و مسابقات تسلیحاتی دانست. وی همچنان ایالات متحده را متهم کرد که از حد خود برای مداخله در امور جهانی تجاوز نموده، و یک جهان تک قطبی خلق کرده که جنگ، ویرانی و نا امنی به ارمغان آورده است. کارشناسان سیاسی بدین باورند که جهت گیری جدید مسکو در برابر سیاست های واشنگتن، ناشی از نادیده گرفتن این وارث اتحاد جماهیر شوروی در معادلات تازه بین المللی از سوی واشنگتن می باشد. موقف جدی تر کرملین در دومین واکنش روسیه در برابر سیاست های ایالات متحده، ولادیمیر پوتین برای آمریکا هشدار داد که روسیه تصمیم دارد تعهد خود به پیمان بزرگ کنترل سلاح را به حال تعلیق در آورد. پیمانی که حضور نیروهای متعارف در اروپا را محدود می کند. وی همچنان هشدار داد که آمریکا با ساخت سیستم دفاع موشکی در لهستان و جمهوری چک، موازنه راهبردی اروپا را مختل خواهد کرد.
با نصب سیستم جدید موشک های بالستیک در لهستان و جمهوری چک از جانب آمریکا، در واقع روسیه خود را زیر تیررس دیده، و از گسترش پایگاه های ایالات متحده در جهان شدیدآ نا راحت می باشد. درحال حاضر آمریکا برای حفظ سلطه‌ خود، دارای ‪ ۷۳۷ پایگاه نظامی در ‪ ۱۳۰ کشور جهان است. البته این ارقام قبل از سال ٢٠٠۵ (۱٣٨٤) به نشر رسیده است. اما بر اساس آمار های غیر رسمی، هم اکنون تعداد یک میلیون و ‪ ۱۴۰هزار نظامی آمریکایی در این پایگاه‌ها مستقر هستند. از این تعداد ‪ ۴۰۰ هزار نفر سرباز نیروی زمینی، ‪ ۳۱۰هزار تن نیروی دریایی، ‪ ۱۳۰هزار نفر تفنگدار دریایی و ‪ ۳۰۰ هزار تن جمعی نیروی هوایی هستند، که در این پایگاه‌ها فعالیت دارند. بر اساس آماری که "انجمن بین‌المللی گرد آوری پایگاه‌ها" به نشر رسانده است، پایگاه‌های آمریکایی هم‌ ا کنون در ‪ ۱۳۰ کشور جهان و در مساحتی بالغ بر ‪۳ میلیارد هکتار مستقر هستند. طبق همین آمار اینک ۱۲۰ هزار نظامی آمریکایی در کشورهای اروپایی، ‪ ۲۰۰ هزار در خاورمیانه، ۹۰هزار در خاور دور و بقیه در سایر کشورهای جهان و بخصوص در آفریقا مستقر هستند. با تمام اینها روسیه با مخالفت در برابر طرح جدید آمریکا، کاملاً حساب شده به استقبال رو در روئی با آمریکا و در نتیجه شروع جنگ سرد رفته است.افغانستان ناخن افگار در بازی جدید روسیه درحال حاضر دیگرمانند گذشته یک ابرقدرت نیست. اما رؤیای ابر قدرت بودن تا هنوز در اذهان کرملین نشینان وجود دارد، و می خواهند جهان را با معادلات قبلی محاسبه نمایند. ولی پوتین به خوبی می داند که تنها راهی که در حال حاضر برای تضعیف موقعیت ایالات متحده در اختیار دارد، استفاده از فرصت هایی است که نقش عمده ای در این تضعیف دارند. پوتین درین نظریه جدید، در صدد نزدیکی با قطب هایی برآمده است، که در حال فاصله گرفتن از سیاست های ایالات متحده هستند.یکی ازین فرصت ها تشکیل جبهه ملی در افغانستان به عنوان مخالف و رقیب دولت، و حضور نیروهای سرشناس و مطرحی است که تا حدی از سیاست های ایالات متحده در افغانستان ناراضی به نظر می رسند.کرملین با حمایت از جبهه ی ملی در واقع نصفی از بدنه دولتی را که ایالات متحده در شکل دهی آن نقش محوری دارد ،در دست گرفته و با گذشت هر روز از موقف جدید به حمایت از آن می پردازد. رییس جمهوری روسیه با اشاره به نگرانی کشور های غربی از موقف جدید این کشور در قبال گروه های که در حال فاصله گرفتن از ایالات متحده هستند، گفته است: "ما می خواهیم تا در سرزمین بلا کشیده افغانستان صلح بر قرار گردد. لذا با همه وسایل به این امر مساعدت خواهیم کرد، تا ازین نقطه نظر همکاران غربی ما در آنجا موفق باشند." پوتین در مورد حمایت کشورش از جبهه ی ملی می گوید: "ما به خوبی می دانیم بدون حمایت روسیه از ائتلاف شمال، غربیان در افغانستان متحدی در اختیار نمی داشتند که در هنگام عملیات در آن کشوربر آن اتکا کنند."برگشت طالبان: موافقت آمریکا، مخالفت روسیه روسیه تنها کشوریست که از حمایت از قطعنامه ی جدید تصویب شده از جانب شورای امنیت سازمان ملل، خود داری کرده است.
این قطعنامه با ۱٤ رای مثبت از جانب پانزده عضور این شورا به تصویب رسید."ویتالی چورکین" نماینده روسیه در شورای امنیت، گفت: "اتفاق نظر بر روی یک راه حل در شورای امنیت بسیارنزدیک بود. اما بحث ها نتوانست ادامه یابد." روسیه مخالفت خود را با فرمولبندی متن قطعنامه شورای امنیت ابرازکرد. نیروهای ناتو در حال حاضر در بیشتر استان های افغانستان مصروف فعالیت های تامین امنیت، بازسازی و همکاری در زمینه های بهداشت و نوسازی می باشند. همزمان با این در حالی که سازمان ملل، ایالات متحده و سایر کشورهای عضو پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) از گفتگو و مذاکره با طالبان حمایت کرده اند، مسکو مخالفت خود با این گفتگو ها را اعلام داشته است. این کشور همچنین از به وخامت گرائیدن وضعیت امنیتی افغانستان، به شدت ابراز نگرانی کرده است. هرچند در مورد مذاکره و سهیم ساختن طالبان در قدرت در مواضع سران جبهه ملی دوگانگی وجود دارد، اما عده ای از برجسته ترین چهره های این جبهه مخالف مذاکره و سهیم ساختن طالبان در قدرت هستند. این امر به نوبه خود فرصتی مناسب برای حضور و دخالت بیشتر روسیه در قضایای افغانستان خواهد بود، که سبب می شود دولت این کشور بار دیگر در کشاکش بین بلوک های شرق و غرب، از هم بپاشد.
این مطلب را روی سایت واشنگتن پریزم بخوانید

هیچ نظری موجود نیست: