درست شش سال پیش تاریخ افغانستان در ۱۱ سپتامبر ٢٠٠۱ (٢٠ شهریور ۱٣٨٠) ورق خورد. یعنی روزی که حامیان طالبان برج های نیویورک و پنسلوانیا را هدف قرار داده، و ٣٠٠٠ شهروند آمریکایی را در یک روز به خاک وخون کشاندند. اما این اقدام آن حامیان در آن سوی کره خاکی، سبب تغییر نظام طالبانی دراین سوی آن یعنی هزاران کیلومتر دورتر از مرزهای آمریکا گردید.
ولی حالا با گذشت شش سال از سرنگونی رژیم طالبان، در همین روز و در همین هفته خبر بازگشت آنها به قدرت مطرح می گردد. چراکه در هفته ای که دولت افغانستان آن را به نام شهید مسمی کرده است، اعلام کردند که حاضرند تا با این دولت وارد مذاکره شوند.
اختلاف در دولت
حامد کرزی رییس جمهور افغانستان از آغازین روزهای به قدرت رسیدنش در صدد تفاهم، مذاکره و سهیم ساختن طالبان در قدرت بوده است. اما برخی از حلقات شامل حکومت و همکاران نزدیک وی در دولت، به شدت مخالف این گفتگو و سهیم ساختن بوده اند. این افراد اینک با بلند گرفتن شایعه برگشت طالبان به قدرت، به فکر از دست دادن موقف سیاسی خود افتاده و به مخالفت با این اقدام برمی خیزند.
این موضع گیری و مخالفت، باعث فاصله گرفتن رییس جمهورازین حلقات شده است. حذف چهره های مطرح این دسته ها از رده های مهم دولتی نیز، به نحوی سبب آرامش خاطر طالبان را فراهم نموده است. فاصله گرفتن رییس جمهور از گروه هایی که مخالف حضور طالبان در صحنه ی سیاسی کشور هستند، فضا را برای گفتگو و برگشت طالبان تا حد زیادی مساعد نموده است. درعین حال متحدین حکومت آقای کرزی که به طرح رییس جمهور برای کنار راندن چهره های برجسته ی شان پی برده اند، بی تفاوت ننشسته و به سنگ اندازی در راه تطبیق طرح های دولت افغانستان پرداخته اند.
متحدین سابق، صف آرایی جدید
در نخستین واکنش پس از شایعه برگشت طالبان به قدرت، متحدین دولت افغانستان با یک برگشت صدوهشتاد درجه ای، دست به تشکل جدیدی زده اند. به نحوی که آقای کرزی را در تنگنای تصمیم گیری قرار دادند. به این مفهوم که با تشکیل "جبهه ی ملی" و جذب نزدیکترین همکاران آقای کرزی از جمله معاون اول وی، به قول معروف دست او را از پشت بستند. دولت در نخستین واکنش به تشکیل جبهه ی ملی ای که خواستار تغییر نظام و وارد آوردن تغییرات در قانون اساسی می باشد، دست بیگانه ها از جمله کشورهای همسایه را دخیل دانست. لذا با صراحت تمام اعلام کرد که سازمان های جاسوسی کشورهای منطقه، در پشت چنین تشکیلاتی قرار دارند. کشورهایی که نمی خواهند افغانستان به رفاه و امنیت دست یابد. رییس جمهور کرزی که تازه از سفر خارج برگشته بود، در پاسخ به سوأل خبرنگاری که می خواست احساسش از پیوستن نزدیکترین همکار یعنی معاون اول خود به این جبهه را بپرسد، گفت: "تا هنوز مطمئن نیستم او (احمد ضیا مسعود) عضویت این جبهه را کسب کرده باشد." این اظهارات رییس جمهور بیانگر یأس و دلهره گی شدید وی از همکارانی بود، که خود آنها را برای تیم کاری اش گزیده بود. پس از آن وزارت عدلیه جمهوری اسلامی افغانستان در دومین اقدام، از صدور جواز فعالیت برای جبهه ی ملی خود داری کرد و منابع مالی و ساختار تشکیلاتی آن را زیر سوأل قرار داد. این در حالی است که طبق قانون اساسی، فعالیت سیاسی برای احزاب و گروه ها مجاز می باشد. هر چند سخنگوی جبهه ی ملی این اقدام دولت را در جهت مخالف قانون اساسی و آزادی احزاب در افغانستان دانست، اما دولت بر موقفش هر بیشتر تأکید کرد.
پارلمان پایگاه جدید
در واقع همه ی اعضای جبهه ملی و یا بیشترشان، در مجلس نمایندگان افغانستان عضویت دارند. لذا با تاکید رییس جمهور کرزی به مذاکره و سهیم ساختن طالبان در قدرت و کنار رانده شدن این اعضا از رده های حکومتی، آنها نیز با استفاده از نفوذ گسترده خود در مجلس، پایگاه جدیدی ساخته و از مجرای قوه قانونگزاری بر فشار خود بر رییس جمهور افزودند. قوه ای که جزء دولت افغانستان می باشد . به این مفهوم که مجلس نمایندگان که بیشترینه تحت نفوذ جبهه ی ملی قرار دارد، در نخستین اقدام دو وزیر کابینه آقای کرزی را استیضاح نمودند. سپس بلافاصله با دادن رای عدم اعتماد، صلاحیت این دو را رد کردند. این اقدام تا حد زیادی بر تفکیک قوا و محدودیت صلاحیت های رییس جمهور انجامید. ولی رییس جمهور این اقدام مجلس را جدی نگرفت، و با تاخیر در اجرا و کمرنگ جلوه دادن اقدامات این نهاد، به نحوی از قدرت نمایی مجلس در برابر حکومت کاست.پس از آن رویارویی جبهه ی ملی با رییس جمهور شدت بیشتر یافت، و هر اقدام از جانب این مجلس با واکنش حکومت رد و یا غیر قابل قبول پنداشته می شود. بحران بی اعتمادی میان دو قوه دولت جمهوری اسلامی افغانستان، در حدی رسیده است که شنبه ٨ سپتامبر( ١۷شهریور) رییس مجلس نمایندگان هشدار داد که اگر حکومت به تصامیم مجلس توجه نکند، آنها دروازه های مجلس را خواهند بست.
مصالحه بدتر از مقابله
با اعلام آمادگی طالبان برای مذاکره با دولت افغانستان و استقبال رییس جمهورازین اقدام، دولت دچار مشکل درونی گردیده و شاهد صف آرایی ها و موقف گیری های جدیدی در برابر مصالحه و سهیم ساختن طالبان در قدرت گردیده است. احمد ضیا مسعود معاون اول رییس جمهور در کنفرانس بین المللی مسعود شناسی که به مناسبت تجلیل از ششمین سالروز شهادت احمدشاه مسعود در کابل برگزار گردیده بود، حین سخنرانی در برابر اقدامات دولت و تصمیم گیری های آن موقف ناملایمی گرفته و از معاملات و مذاکرات پنهان دولت با مخالفین انتقاد کرد.وی از دولت خواست تا در معاملات با گروه های مخالف، حتما مردم و ملت در جریان باشند و هیچ تصمیمی پنهانی در رابطه با سرنوشت ملت گرفته نشود. این نخستین باریست که او پس از پیوستن به جهه ی ملی، با این شدت از تصامیم حکومت انتقاد می کند. سخنان مسعود زمانی ایراد می شود، که رسانه های غربی از مذاکرات پنهان نمایندگان سازمان اطلاات مرکزی آمریکا (سیا) و گروه طالبان در شهر کویته پاکستان خبرداده اند.براساس این گزارش ها سازمان استخبارات آمریکا برای طالبان در بدل قطع رابط از القاعده، وعده سهیم ساختن در ساختار تشکیلات دولت افغانستان را داده است. در عین حال یک روز پس از سخنرانی شدیداللحن معاون اول رییس جمهور، مارشال محمد قسیم فهیم مشاور ارشد رییس جمهور نیز در سالروز تجلیل شهادت احمدشاه مسعود در ورزشگاه غازی شهر کابل، دولت را هشدار داد که تنها راه حل بحران فعلی در افغانستان قوت بخشیدن نقش مجاهدین در ساختار تشکیلات دولتی خواهد بود. مارشال فهیم حذف چهره های جهادی از رده های دولتی را، کمرنگ ساختن نقش مجاهدین در دولت افغانستان دانسته است. همچنین سازمان ها ونهادهای جهانی را نیز به دلیل نشر تبلیغات زهرآگین در برابر مجاهدین افغانستان، هشدار داد. او با اشاره به کشورهای هلند و ژاپن که قرار است کتابی در مورد گروه های جهادی در افغانستان به نشر برسانند، گفت که عواقب بعدی چنین اقداماتی به دوش کشورهایی است که در صدد بد نام کردن مجاهدین هستند. پس از مارشال فهیم، حامد کرزی در سخنرانی کوتاه اش با اشاره به بیانات وی، به شمارش حضور مجاهدین و همسنگران آقای فهیم در ساختار تشکیلات دولت پرداخت. او از راه یابی چهره های جدید جهادی درین ساختار نیز، یادآوری نمود. کرزی به دلیل هرج و مرج و بی نظمی در مراسم، خیلی زود سخنانش را به پایان رسانید. اما پس از چاشت ٩ سپتامبر( ١٨شهریور) در ارگ ریاست جمهوری، بار دیگر از اعلام آمادگی طالبان برای مذاکره استقبال کرد، و با تاکید موقف دولت افغانستان درین مورد، آن را واضح و روشن دانست.کارشناسان سیاسی بدین باورند که بحران فعلی درون دولت افغانستان با نزدیک شدن زمان مذاکرات احتمالی با طالبان چاقتر شده، و سبب بروز مشکلات جدیدی در درون این دولت خواهد شد.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر