فکر ازانگلیس،برنامه ریزی از آمریکا،پول ازعربستان و اجرا ازپاکستان

بی نظیربوتو نخست وزیر فقید پاکستان قبل از ترور خود اعلام کرده بود که در ایجاد پروژه طالبان فکر از انگلیس، برنامه ریزی از آمریکا، پول از عربستان و اجرا از پاکستان بود. اکنون در آستانه هفتمین سال شکست طالبان، مذاکرات مکه با نیروهای طالبان و پذیرش آنان به عنوان طرف درگیر در جنگ داخلی و یا به مثابه شریک احتمالی، بیش از آنکه از موضع ضعف صورت گرفته باشد، بیانگر این واقعیت است که هنوز از طالبان در افغانستان استفاده ابزاری صورت می گیرد و فورمول فکر انگلیس، برنامه ریزی آمریکا، پول عربستان و اجرا از پاکستان، در حال تکرار شدن است.

طالبان: کرزی طرف مذاکره نیست

در عین حال حامد کرزی رییس جمهوری اسلامی افغانستان با صدای بلند اعلام می کند، که تصمیم قاطع گرفته با شورشیان طالب مذاکره کند. به طوری که حتی حاضر است برای گفتگو با گلبدین حکمتیار رهبر حزب اسلامی افغانستان و ملامحمد عمر مجاهد رهبر طالبان به هر کجایی که آنها بخواهند برود. او برای اجرای این کار قیوم کرزی برادر بزرگش را نیز به مذاکرات مکه فرستاده است.اما اظهارات سخنگویان طالبان مبنی بر اینکه حتی اگر تصمیم به مذاکره بگیرند طرف گفت و گوهایشان کرزی نیست، این واقعیت را روشن می سازد که هنوز طالبان بر اساس فورمول اولیه پیش می روند. بنابراین در موج جدید از مذاکرات، کرزی سیال طالبان نخواهد بود.

انگلستان: لازم است با طالبان معامله شود

مذاکره با طالبان بحث تازه ای نیست. اما آنچه دور جدید از مذاکرات مکه را برجسته ساخته، اظهارات همزمان مقامات انگلیسی برای شکست در جبهه افغانستان است. این اظهارات از جنس تعارف بوده، و برای آماده ساختن اذهان شهروندان افغان برای فرونشاندن حساسیت آنها از جنایات طالبان مطرح می گردد.براساس برخی گزارش هایی که به رسانه ها درز نموده، شرارد کوپر کولز سفیر بریتانیا در کابل روند جاری در افغانستان را در حال شکست تعریف کرده و به قدرت رسیدن یک دیکتاتور در این کشور را قابل قبول خوانده است. آقای کولز گفته: "بریتانیا هیچ گزینه دیگری به جز حمایت از ایالات متحده در افغانستان ندارد. اما ما (بریتانیا) باید به آنها (آمریکایی ها) بگوییم که می خواهیم بخشی از یک راهبرد درحال پیروزی، و نه (قسمتی از یک روند) در حال شکست، باشیم." آقای کولز همچنان افزوده: "ما باید نامزدهای ریاست جمهوری آمریکا را از فرو رفتن بیشتر در باتلاق افغانستان برحذر داریم . راهبرد آمریکا (در افغانستان) رو به شکست است، و تنها دورنمای واقع بینانه برای افغانستان، به قدرت رسیدن یک دیکتاتور قابل قبول در این کشور می باشد."البته مقامات وزارت خارجه ی انگلیس در نخستین واکنش خود، سخنان سفیر این کشور در افغانستان را تحریف شده خواندند. اما در دومین اظهار نظر ازین دست، ژنرال مارک کارلتون اسمیث فرمانده لشکر هوایی شانزده بریتانیا هشدار داد که عملیات نظامی علیه طالبان به پیروزی قطعی نخواهد رسید. او همچنین گفت که برای پایان دادن به شورش ها در افغانستان، ممکن است لازم باشد با ستیزه جویان اسلامگرا معامله شود. پیش ازین نیز انگلیسی ها بارها تلاش کرده اند تا با بزرگ نمایی طالبان، برگشت آنان به قدرت را قابل قبول سازند. اوج چنین تحرکاتی، اخراج دو دیپلمات اروپایی از افغانستان به جرم رابطه با طالبان بود. چراکه مایکل سمپل انگلیسی و ماروین پترسون ایرلندی در واقع افرادی بودند، که برای این پروژه ی انگلستان در افغانستان کار می کردند.براساس اطلاعاتی که وجود داشت سمپل حقوق حدود هزار تن از افراد دست اول طالبان در هلمند را می پرداخت. به طوری که به هر افسر طالبان ۵٠٠، و به هر جنگجو ٢٠٠ دلار آمریکایی حقوق می داد. انگلیسی ها بار دیگر یک معامله مهم و پشت پرده با طالبان انجام دادند. این معامله طرح ساختن اردوگاه آموزشی برای شورشیان در منطقه جنوبی افغانستان بود، که توسط سرویس اطلاعاتی افغانستان در کابل افشا گردید. این طرح در یک حافظه کوچک جیبی توسط پلیس مخفی افغانستان کشف شد. به گفته یک منبع دولتی این کشور ساختن این اردوگاه و آموزش شورشیان، قسمتی از طرح های دولت انگلیس بوده است. بر اساس این طرح قرار بود تا در این اردوگاه، ١٨٠٠ جنگجو و ٢٠٠ فرمانده رتبه پایین آموزش ببینند. طبق گزارش های منتشر شده، همچنین در این حافظه کوچک جیبی نوشته شده بود که ١٢۵ هزار دلار آمریکایی برای ساختن این اردوگاه به مصرف رسیده است. همچنین قرار بود ٢٠٠ هزار دلار آمریکایی دیگر برای ادامه پروژه آموزش تروریست ها در سال ٢٠٠٨ (١٣٨۷) هزینه شود.در همین مقطع زمانی مقامات افغان اعلام کردند، که صلح سازان اروپایی به شورشیان امکانات ارتباطی از قبیل تلفن دستی، کامپیوتر لپ تاپ و امکانات ارتباطی داده اند. در حافظه کوچک آمده است که برای آموزش طالبان، آنها نیازمند تلفن های ماهواره ای هستند تا بتوانند به آسانی با مقامات بریتانیایی در ارتباط باشند.

آمریکا: طالبان به دوسته خوب و بد تقسیم می شوند

برخلاف انگلیسی ها، آمریکاییان سیاستی را در پیش گرفته اند که معتقدند طالبان را می شود به دو دسته خوب و بد تقسیم کرد. به گفته آمریکایی ها می توان با طالبان خوب مذاکره نمود و کنار آمد، و با طالبان بد جنگید. در همین پیوند وزير دفاع آمريكا از تلاش‌ها براي برقراري ارتباط با آن دسته از عناصر طالبان يا ديگر شبه نظامياني كه حاضر به برقراري آشتي در افغانستان هستند، همانند آنچه در عراق صورت گرفته، حمايت كرد.گيتس در مسير سفر براي حضور در نشست‌هاي بين‌المللي در مقدونيه و مجارستان، در جمع خبرنگاران گفت: "بايد تلاش هايي صورت گيرد تا مشخص شود كه چه كسي مايل به حضور در آينده افغانستان است، و چه كسي به اين امر علاقه‌ ندارد."وی همچنین خاطرنشان كرد: "درست همانند عراق، اين يكي از راه حل‌هاي كليدي بلند مدت در افغانستان می باشد. آشتي با مردمي كه براي پيشرفت مايل به همكاري با دولت افغانستان هستند، بخشي از اين راه حل است. بايد با آنهايي كه مايل به همكاري با دولت نيستند، با روش نظامي برخورد كرد."گيتس در پاسخ به اين پرسش كه آيا از تلاش‌ های صلح از سوي عربستان استقبال مي ‌كند، اظهار داشت: "از هر كس كه بتواند نقش سازنده ايفا نماید، استقبال مي كنيم."

عربستان: افغانستان بدون القاعده و آمریکایی ها

عربستان سعودی یکی از نادر کشورهاییست که در زمان حکمروایی طالبان، امارت این گروه در افغانستان را به رسمیت شناخت و با آنها روابط دیپلماتیک برقرار کرد. روابط طالبان با شیخ های عرب از صمیمانه ترین رابطه های این گروه در سطح بین المللی، تعریف شده است. کمااینکه همزمان با فتح کابل به وسیله ی طالبان، صدها نهاد و سازمان دولتی و غیردولتی عرب ها در افغانستان آغاز به کار کردند. این نهادها و سازمان ها زیر چتر کمک های عربستان سعودی به مردم افغانستان، آموزش های دینی، کمک های خیریه و ده ها ماموریت دیگر در این کشور را عهده دار گردیدند.همزمان با فروپاشی حاکمیت طالبان در افغانستان، به یکباره همه ی سازمان ها و نهادهای خیریه ی عربستان سعودی افغانستان را ترک گفتند، و روابط دپلماتیک این کشور با افغانستان نیز در پایین ترین حد روابط کشورها رسید. همچنین عربستان سعودی که می توانست نقش برجسته ای در روند بازسازی و نوسازی افغانستان داشته باشد، درین راستا کوچکترین گامی برنداشت و چنان نشان داد که این کشور از تحولات جاری در افغانستان نا خشنود است. این ناخشنودی عرب ها باعث آن گردید که حامد کرزی رییس جمهوری اسلامی افغانستان با سفر هایش، رسمآ از عربستان تقاضا کند تا نقش خود در تحولات سیاسی افغانستان را از سرگیرد و برای اینکار به عنوان نخستین گام میزبان مذاکرات صلح با طالبان گردد، که بخشی از تمایلات این کشور(عربستان) برای برگرداندان این گروه است. این درخواست کرزی با لبیک پادشاه عربستان روربرو گشت. بنابراین در نخستین روز عید رمضان یعنی ٣٠ سپتامبر (٩ میزان/مهرماه) امسال، پادشاه عربستان میزبان هئیت هفده نفره از مقامات طالبان، پاکستان، و دولت افغانستان گشت. گفته می شود درین مذاکرات پادشاه عربستان راه حل بحران افغانستان را خروج نیروهای نظامی امریکا در قبال خروج اسامه بن لادن از منطقه خوانده است.

پاکستان: طالبان و حکومت ملی-اسلامی در افغانستان

شاید هیچ کشوری در حد پاکستان از فروپاشی حاکمیت طالبان در افغانستان صدمه سیاسی حس نکرده باشد. طالبان که با اشاره ی اسلام آباد در کابل حکمروایی می کردند، در آخرین روزهای امارت شان در افغانستان به هیچ قیمتی حاضر نگردیدند تا به درخواست های مشترک آمریکا و پاکستان مبنی بر واگذاری اسامه بن لادن سر تسلیم فرو نهند. این اقدام آنان به بهای فروپاشی حاکمیت شان در افغانستان تمام شد.فروپاشی امارت طالبان در افغانستان ضایعه بزرگی برای پاکستان خوانده می شود. در عین حال ناخشنودی سران و سیاست پردازان پاکستانی از تحولات پس از طالبان در افغانستان مزید بر علت گردید، تا به پناه دادن طالبان در پاکستان و تجدید قوای نیروهای این گروه در درون مرز های خود بپردازند. هدف این بود که با حفظ جریانی به عنوان طالبان، هرچند قوی یا ضعیف، نقش خود در قضایای افغانستان را همچنان حفظ کرده باشند. لذا قدرت گیری زود هنگام طالبان پس از فروپاشی آنها در افغانستان، نیروهای غربی و کشورهای حمایت کننده مبارزه علیه ترور در افغانستان را بهت زده کرد. سرانجام نیز این کشور ها را به این واقعیت نزدیک ساخت که بدون در نظر داشت منافع سیاسی و راهبردی پاکستان در افغانستان، نمی توان ثبات را درینکشور تضمین نمود.موقعیت حساس پاکستان در روابط این کشور با افغانستان باعث گردید که در مذاکرت مکه با طالبان، پاکستان نیز نقش اولیه اش در به وجود آوردن این گروه در افغانستان را بردوش گیرد. لذا با حضور نخست وزير پیشین محمدنواز شريف، قاضي مولانا فضل الرحمان، سميع الحق و آفتاب احمدخان شيرپاو وزير کشور پیشین پاکستان در اين گفت وگوها، یکبار دیگر نقش اجرا کننده مذاکرات با طالبان را عهده دار گردید.
این مطلب را روی سایت واشنگتن پریزم بخوانید