دولت بی تجربه و معضلات فراواندر عمر اندکی بیش از شصت سال پاکستان، هیچ گاه سرنوشت این کشور و ملت به این بغرنجی و حساسیت نبوده است. همچنین هیچ وقت مثل این روزها آشفتگي سياسي، خشونت های تروريستي، ضعف اقتصادي، و تیرگی روابط با دو همسايه اصلي یعنی هند و افغانستان را، همزمان تجربه نکرده است.آصف علی زرداری و مشاوران کم تجربه اش با حذف نواز شریف و حزب مسلم لیگ ( نواز)، دولت سست و بی بنیادی را بناکردند که از درون کم رونق است، و بر اساس یک جانبه نگری و یکه تازی اداره می شود.
گذشته از مشكلات داخلي كه شمرده شد، چالش هاي سياست خارجي پيش روي دولت نوپای پاکستان هم کم نیستند. زیرا دولت زیر رهبری حزب مردم، در تقابل با طالبان پاکستانی نبردی طولانی را پیش روی دارد که ادامه همكاري ضد تروريستي با آمريكا می باشد. به علاوه مقامات کاخ سفید به شکل فزاینده‌ای از عملکرد پاکستان در قبال جنگجویان القاعده و طالبان در مناطق مرزی با افغانستان ناراضی می باشند، و خواستار عملیات در درون مرزهای پاکستان هستند. این خواسته، همکاری با آمریکا را برای حکمرانان تازه کار پاکستان دشوار می سازد.
تقابل دیدگاه
در دولت بوش، عده‌اي از ميزان همكاري پاكستان در مقابله با شبه نظاميان طالبان و القاعده ابراز نااميدي كرده‌اند. به همين دليل، در واشنگتن سياست افزايش حضور نظامي در خاك پاكستان اتخاذ شده است. کمااینکه جرج بوش در ماه ژوئيه (تير ماه) براي اولين بار به طور محرمانه دستور داد تا نيروهاي عمليات ويژه آمريكا بدون اينكه تاييد قبلي از دولت پاكستان دريافت كنند، حملاتي زميني در خاك اين كشور انجام دهند.پس از تقريبا ۷ سال همكاري دولت آمريكا با پاكستان در مبارزه با طالبان و القاعده، اين دستور محرمانه نقطه عطفي در این همکاری محسوب می شود که شرايط را براي دولت جديد پاكستان دشوارتر مي كند. زیرا اين دولت نمي تواند نگراني ها و ملاحظات داخلي را، با درخواست هاي خارجي و به ويژه خواسته هاي واشنگتن سازگار كند. کمااینکه نظرسنجي ها نشان مي دهد كه نزديك به ٨٠ درصد از مردم پاكستان با عمليات نظامي آمريكا در خاک كشور خود مخالفند. در عین حال پس از پیاده شدن واحد سربازان آمریکایی برای عملیات در درون مرزهای پاکستان، مجلس ملی این کشور در بيانيه شديد‌اللحني خواستار آماده شدن ارتش براي پاسخ به اين عمليات گردید. در این پیوند ژنرال پرویز اشفق كياني رییس ارتش اعلام کرد، که این کشور در قلمرو خود وجود هیچ نیروی خارجی را تحمل نخواهد کرد. او همچنین هشدار داد كه نيروهاي كشورش از اين به بعد نيروهاي بيگانه را از ورود به خاك پاكستان منع خواهند نمود. يوسف رضا گيلاني نخست وزير پاكستان هم حمايت خود را از سخنان صريح ژنرال كياني اعلام نمود. او در یک سخنرانی تلویزیونی گفت که اظهارات كياني منعكس كننده عقايد و سياست هاي دولت پاكستان است، و وی نیز از آنها حمایت می کند. سخنان كياني در انتقاد از آمريكا از اين جهت مهم تلقي مي شود، كه او به ندرت در جمع عمومي صحبت مي كند. ديگر اينكه او فرمانده قدرتمندترين بخش از دولت پاكستان، يعني ارتش است.
همراهی با ارتش، جدایی از آمریکا
حمايت بي چون و چراي نخست وزير پاكستان از مواضع ارتش، مي تواند به مفهوم پايان يا حداقل اختلالي جدي در روابط پاكستان و آمريكا باشد.زرداري در داخل پاكستان با مشكلي بزرگ به نام ارتش رو‌به روست. زیرا این نیروی نظامی همچنان از بازيگران مهم عرصه سياست این کشور می باشد. از قضا همين نهاد هم هست، که سابقه همكاري و نزديكي با طالبان را دارد. در عین حال همين ارتباط نزديك می باشد كه تلاش هر دولتي در اسلام آباد را براي ريشه كني شبه نظاميان در خاك پاكستان، بي اثر مي كند. با درک این واقعیت بود که آمریکا هم پس از روی کار آمدن حکومت زیر رهبری حزب مردم، پيش از هر كاري اقدام برای مهار ارتش را روی دست گرفت. اما عدم دقت و ملاحظه لازم برای این کار، باعث آن گردید که ارتش پاکستان با عملیات نظامی آمریکا در خاک کشور خود احساس حقارت نموده و به واکنش در برابر آنها بپردازد. این عکس العمل های ارتش پاکستان و همدستی حکومت غیر نظامی این کشور (که از متحدین آمریکا برای تحقق طرح هایش در منطقه خوانده می شود) با این نیرو، در واقع كليه رؤیاهای آمریکایی ها در مهار این ارتش را برهم زد.این مساله زمانی با قاطعیت بیشتر مطرح گردید که آصف علي زرداري رئيس جمهور پاكستان در یک اقدام ضد آمریکایی و همآهنگ با فرماندهان ارتش، روز شنبه ٢٠ سپتامبر (٣٠ مهر) در اولين سخنراني خود در مجلس اين كشور گفت كه به تروريست‌ها و قدرت‌هاي خارجي اجازه نخواهد داد تماميت ارضي كشورش را نقض كنند. زرداري در ادامه افزود: "پاكستان نبايد اجازه دهد كه از خاكش براي حملات تروريستي عليه كشور‌هاي ديگر استفاده شود. در عين حال هيچگونه نقض تماميت ارضي خود را به نام مبارزه با شبه نظاميان تحمل نخواهد كرد."وي كه همزمان با ادامه حملات موشكي آمريكا از خاك افغانستان به مناطق قبايلي پاكستان سخن مي گفت، همچنین خاطرنشان کرد: "ما بايد تروريسم و افراط گرايي را ريشه كن كنيم. اما تجاوز به حاكميت ملي و تماميت ارضي كشورمان تحت لواي مبارزه با تروريسم را هم، از سوي هيچ قدرتي تحمل نخواهيم كرد."
در یک خط قرار گرفتن دیدگاه های ارتش، سازمان استخبارات نظامی، و حکومت پاکستان، باعث مي شود كه واشنگتن با چشم هايي نگران به فكر تغيير سياست خود در مقابل آن کشور باشد. از دید کارشناسان در حال حاضر آمریکا به این گفته که" آمریکا و پاکستان برای حفاظت از جان انسان های بی گناه با هم همکاری می نمایند، تبادل اطلاعات دارند، و سرویس های اطلاعاتی و نیرو های نطامی با هم کار می کنند" اکتفا کرده، و منتظر تحولات جديدی می باشد که قرار است از راه برسند.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر