تغییر رویکرد معنی دار حامد کرزی در آستانه تحلیف اوباما

روز دوشنبه ١٩ ژانویه (٣٠ بهمن) دفتر مطبوعاتی حامد کرزی رییس جمهور افغانستان اعلام نمود که روسیه برای حمایت از نهادهای دفاعی-نظامی افغانستان، ابراز آماد گی کرده است.این بیانیه درست زمانی از سوی این دفتر انتشار یافت، که تب و تاب سیاسی میان رهبران غرب و حامد کرزی در آخرین روزها بلند تر گردیده است.براساس اطلاعات درزکرده به رسانه ها، حامد کرزی ٣ نوامبر سال گذشته میلادی (١٣ آبان سال جاری خورشیدی) اقدام به نوشتن نامه ای به دیمیتری مدودف رییس جمهوری فدراتیو روسیه کرده است. با این اقدام روابط او با جبهه ی ملی ائتلاف بزرگ مخالف دولت دچار بحران شده، و تقاضای کمک و تلاش هایش برای به دست آوردن اعتماد غربی ها نیز، با ناکامی مواجه گردیده است .

نامه ای به مسکو

هرچند تا هنوز جزئیاتی از نامه ی آقای کرزی به رییس جمهوری روسیه فاش نگردیده، اما دیمیتری مدودف در نامه ی خود آمادگی روسیه را برای حمایت از نهادهای دفاعی افغانستان اعلام کرده است.او ضمن تایید دریافت نامه "مورخ ٣ نوامبر سال گذشته میلادی (١٣ آبان سال جاری خورشیدی)" حامد کرزی، می نویسد: "با شما موافقم که تداوم همکاری ها در بخش نهادهای دفاعی موجب همکاری های موثر مشترک میان کشورهای ما می گردد، و در امر تامین امنیت در منطقه موثر خواهد بود."
گفته می شود در بندهایی از نامه ی آقای کرزی به رییس جمهوری روسیه، چراغ های سبزی برای تقویت نقش کشور وی در معادلات افغانستان نشان داده شده و به تمایل این کشور برای رنگین تر کردن نقش روس ها در سیاست گزاری های افغانستان نیز اشاراتی گردیده است. چنانچه رئیس جمهوری روسیه در پایان این نامه از آقای کرزی خواسته است، که قبل از هر نوع همکاری باید زمینه های آن میان افغانستان و روسیه مشخص شود. آنهم به نحوی که به گفته آقای مدودف "منافع متقابل طرفین را تامین کند."سخنگوی کریملین می گوید که از جزئیات نامه ی رییس جمهوری افغانستان عنوانی دیمیتری مدودف نمی داند. اما اشاره می کند که این نامه برای همکاری و نزدیکی بیشتر کابل و مسکو نگاشته شده، و روسیه برای نزدیکی با افغانستان علاقه مند است.این سخنگو می افزاید: "این به سود روسیه است که یکجا با ماموریت آمریکا و سازمان پیمان اطلس شمالی (ناتو) برای برچیدن بساط طالبان اقدام شود. زیرا روسیه بیشتر منافع اش را در یک افغانستان مقتدر و با ثبات می بیند." پیش ازین نیز مدودف در اجلاس "سران سازمان همكاری شانگهای" با اشاره به اینكه در روابط با افغانستان هم دوره دشوار و هم دوره خوب وجود داشته است، خطاب به كرزی تاكید كرد: "ما می توانیم برگی جدید در مناسبات با شما بگشاییم. به ویژه اینكه تهدیدات و مشكلاتی كه كشورهای ما با آن رو به رو شده‌اند، مشابه یكدیگرند."

پاسخ به انتقادات
خبر ردوبدل نامه های رییسان جمهور روسیه و افغانستان، ساعاتی پیش از مراسم تحلیف اوباما فاش شد. این امر تعبیری برای انتقادات نیشدار رییس جمهور اوباما برای ضعیف، ناتوان و فاسد خواندن دولت افغانستان گردید.اخیرآ هیلاری كلینتون عضو مجلس سنا و وزیر امور خارجه دولت باراك اوباما نیز در اظهاراتی در این مجلس، دولت افغانستان را "دولت مواد مخدر" نامید. این کار واكنش تند رنگین دادفر سپنتا وزیر امور خارجه افغانستان را در پی داشت. او این فهم کلینتون را اشتباه محض دانست.در پی تنش لفظی میان دولت افغانستان و رهبری تازه روی کار آمده در آمریکا، یاب دی‌ هوب شفر دبیركل ناتو با درج مقاله‌ای در روزنامه "واشنگتن پست" به بررسی اوضاع افغانستان پرداخت. او در این مقاله آورده است كه "در بررسی صادقانه اوضاع افغانستان به این نتیجه می رسیم، كه در جایی قرار نداریم كه انتظار آن را داشتیم." وی همچنین خاطرنشان کرده: "در شصتمین سالگرد تاسیس ناتو كه در ماه آوریل (فروردین) برگزار می ‌شود، سران كشورهای عضو در فرانسه و آلمان گردهم می‌ آیند. انتظار می‌ رود كه باراك اوباما نیز اولین سفر اروپایی خود را در این زمان انجام دهد، و راه‌ های پیشرفت را بررسی كند. در اینجاست كه باید پنج درسی كه در سال ‌های گذشته گرفته‌ایم، تشكلیل دهنده اصلی مسیرمان برای آینده باشند."او سپس می افزاید كه مشكل افغانستان نیروی زیاد طالبان نیست. بلكه ضعف یك دولت خوب است. زیرا افغان‌ها به دولتی مطمئن و صادق نیاز دارند. اگر چنین باشد، اكسیژن از شبه نظامیان گرفته خواهد شد.

واکنش ناتو

در حالی پرده از ارسال نامه ی آقای کرزی به مسکو و درخواست کمک از روسیه برداشته می شود، که مقامات ناتو در افغانستان پیش ازین احتمال حضور سربازان روسیه در افغانستان در چارچوب این پیمان را رد کرده اند. مارک لیتی سخنگوی ناتو در کابل می گوید، که این پیمان هم اکنون سرگرم مذاکره برای جلب همکاری روسیه با ناتو در زمینه ترانزیت و حمل و نقل است. اما تاکید می کند که بحث حضور سربازان روسیه در افغانستان، مطرح نیست. روابط روسیه و ناتو دارای فراز و فرود بوده است، و مساله ای افغانستان تنها مورد توافق آمیز این دو قدرت بزرگ جهان محسوب می شود. چنانچه اخیرآ نیز روسیه با مواجه شدن کاروان های ناتو در گذرگاه خیبر در شرق افغانستان، موافقت کرد که آلمانی های مستقر در افغانستان اکمالات نیروهایشان را از خط آهن روسیه انجام دهند.

تغییر رویکرد

نمودار امنیتی دو سال اخیر نشان می دهد که با وجود حضور هزاران نظامی تا به دندان مسلح ناتو و آمریکا، خشونت ها در افغانستان افزایش قابل دیدی داشته است. رییس جمهور کرزی بارها اعلام کرده است که برای پایان بخشیدن به ناآرامی ها و خشونت درین کشور، چاره ای خواهد سنجید. اینک زمزمه هایی وجود دارد که وی در فهرست چاره سنجی هایش، پس از تنش در روابط خود با غرب، گزینه تغیر رویکرد از معامله با قدرت های بزرگ غربی، و سازش با قدرت های منطقه ای را روی دست گرفته است. او در نخستین گام برای اجرای دستورالعمل تازه اش، در حضور ٣۲ هزار نظامی آمریکایی که دولت این کشور وعده ی افزایش ٣٠ هزار تن دیگر از آنان را نیز در آینده ای نزدیک داده است، خواستار حمایت نظامی و دفاعی روسیه از افغانستان گردید. درخواستی که پیام روشن از رویکرد تازه اش به غرب را نشان می دهد.کارشناسان سفر اخیر رییس جمهور کرزی به هند، استقبال گرم وی از رییس جمهور پاکستان در سفرش به کابل، و ردو بدل نامه به پادشاه عربستان را نیز، بخشی از راهبرد جدید آقای کرزی می خوانند.

سفر مدودف به کابل

بحث تغییر رویکرد آقای کرزی و نامه نگاری میان رؤسای جمهور روسیه و افغانستان زمانی مطرح می شود، که قرار است دیمیتری مدودف به دعوت رئیس‌ جمهور افغانستان به کابل سفر کند. معاون رییس جمهوری روسیه گفته است که آقای مدودف پس از دیدار با حامد كرزی رئیس‌ جمهور افغانستان در اجلاس سران سازمان همكاری شانگهای، دعوت او را برای سفر به افغانستان پذیرفت. تاریخ این دیدار به زودی تنظیم خواهد شد.

این مطلب را روی سایت واشنگتن پریزم بخوانید